FAS, czyli płodowy zespół alkoholowy, to zespół wad wrodzonych, obejmujących zaburzenia fizyczne i umysłowe, będące konsekwencją picia alkoholu przez kobietę w ciąży. Nieprawidłowe zachowania w trakcie ciąży są przyczyną największej liczby upośledzeń umysłowych.
Alkohol wypity przez kobietę w ciąży dostaje się do organizmu dziecka, poprzez łożysko, wpływając negatywnie na jego rozwój. Pół godziny po wypiciu alkoholu przez matkę jego stężenie we krwi dziecka jest takie samo jak we krwi matki. Do najważniejszych skutków picia alkoholu w ciąży możemy zaliczyć poronienie lub przedwczesny poród, niską wagę urodzeniową dziecka, uszkodzenia mózgu (w każdym trymestrze ciąży), zespół ADHD, opóźnienie wzrostu, wady serca, wady nerek, problemy z widzeniem i ze słyszeniem, wystąpienie alkoholowego zespołu płodowego (FAS).
Pamiętać należy, że żadna ilość alkoholu wypita w czasie ciąży nie jest bezpieczna dla płodu. Nie ma dawki alkoholu, którą kobieta może wypić w ciąży bez ryzyka, że wyrządzi to szkody jej dziecku!
W każdym z trymestrów pod wpływem alkoholu powstają odmienne zaburzenia zależne od etapu rozwoju dziecka:
- w pierwszym trymestrze – alkohol zaburza powstawanie i migrację komórek, co może spowodować samoistne poronienie, dysfunkcje ośrodkowego układu nerwowego, bądź powstanie wad rozwojowych (wady serca, uszkodzenia wątroby, deformacje twarzoczaszki),
- w drugim trymestrze – pogłębiają się charakterystyczne zmiany dysmorficzne i uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego i nadal istnieje ryzyko poronienia,
- w trzecim trymestrze – nasileniu ulegają powstałe już zmiany OUN, a najbardziej wrażliwym na działanie alkoholu jest hipokamp. Ponadto, może dojść do przedwczesnego porodu, czy zaburzeń w prawidłowym rozwoju mózgu, zmysłu wzroku i słuchu.
Dzieci, które w okresie prenatalnym były eksponowane na alkohol, mogą mieć różne trudności rozwojowe: upośledzenie uczenia się – często pomimo prawidłowego rozwoju intelektualnego, opóźnienie rozwoju mowy, zaburzenia w komunikacji językowej, zaburzenia myślenia przyczynowo-skutkowego, nadpobudliwość, zaburzoną koordynację ruchową. Mogą również wystąpić trudności ze znalezieniem sobie przyjaciół – ponieważ inaczej wyglądają i inaczej się zachowują. Stają się często ofiarą żartów i są odtrącane. Dzieci z FAS są postrzegane jako naiwne, niedojrzałe, łatwo ulegają sugestiom i namowom innych, a zatem można nimi łatwo manipulować.
U starszych dzieci i osób dorosłych występują takie zachowania i cechy, jak: lęk, złość, wycofanie, gwałtowność, zamknięcie się w sobie, kłamstwa, ucieczki z domu, problemy szkolne, przyjmowanie roli ofiary lub prześladowcy, bezrobocie, bezdomność, zależność od innych, depresja, samookaleczanie się, kłopoty z prawem, tendencje samobójcze.
FAS jest nieuleczalny – można jedynie, dzięki kompleksowej pomocy różnych specjalistów, pomóc osobom nim dotkniętym w lepszym funkcjonowaniu.
Niestety bardzo często nie zdajemy sobie sprawy z konsekwencji wypicia jednego kieliszka na nasz organizm, a tym bardziej na organizm małego człowieka. Dlatego, kiedy widzimy, że kobieta w ciąży pije alkohol, nie bójmy się reagować, poinformujmy ją o niezwykle poważnych konsekwencjach picia dla jej dziecka.
Pamiętaj, że zaburzeniom związanym z FAS można w 100% zapobiec poprzez abstynencję w ciąży
Z okazji Światowego Dnia FAS Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu i Ministerstwo Sprawiedliwości zapraszają do Warszawy 12 października 2018 roku na bezpłatne seminarium pt. ALKOHOLOWY ZESPÓŁ PŁODOWY (FAS) WYZWANIA MEDYCZNE, PSYCHOLOGICZNE, EDUKACYJNE, EKONOMICZNE I PRAWNE Badacze i praktycy wygłoszą referaty dotyczące zagadnień medycznych oraz psychologicznych FAS i szerzej – FASD. Przedstawione zostaną także wynikające z tych schorzeń wyzwania edukacyjne oraz ekonomiczne konsekwencje, wybrane przedsięwzięcia informacyjne, jak również problematyka prawna dotycząca nie tylko przeciwdziałania ich przyczynom oraz skutkom.
Wiecej informacji w załączeniu: