Zaktualizowane instrukcje Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej dotyczące bezpiecznego świadczenia pomocy osobom dotkniętym przemocą w rodzinie

Aktualna sytuacja wymusza zmianę sposobu i form udzielanej pomocy. W celu realizacji działań związanych z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, obecnie, szczególnie ważna jest możliwość wykorzystania zdalnych kanałów komunikacji głosowej, tekstowej i wideo, np.: rozmów telefonicznych, wideo-połączeń telefonicznych, wideokonferencji, korespondencji elektronicznej, itp. Ważne, aby poradnictwo specjalistyczne, pomimo braku możliwości kontaktu osobistego było świadczone w nieprzerwany sposób również w trybie zdalnym.

Pamiętajmy, ze w przypadku podejrzenia eskalacji przemocy należy zgłaszać Policji, która jest zobowiązana do podejmowania interwencji i reagowania na sytuacje stosowania przemocy w rodzinie.

W celu zwiększenia bezpieczeństwa zdrowotnego osób realizujących zadania związane
z procedurą „Niebieskie Karty”, osób i rodzin doświadczających przemocy, oraz
pracowników socjalnych, którzy pracują z rodzinami, przejawiającymi problemy
opiekuńczo-wychowawcze, wskazane jest utrzymanie i bezwzględne przestrzeganie
wzmożonego reżimu sanitarnego.
1. W aktualnej sytuacji epidemicznej, szczególnie istotne jest, aby osoby doznające przemocy
mogły liczyć na wsparcie lokalnych służb i instytucji, które na co dzień zajmują się
problematyką przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Dlatego też ważne jest bieżące
monitorowanie sytuacji rodzin objętych procedurą „Niebieskie Karty” oraz bieżące
utrzymywanie kontaktów z osobą dotkniętą przemocą w rodzinie, a także osobą stosującą
przemoc w rodzinie.
2. Konieczność absolutnej ochrony i bezwzględnego bieżącego monitorowania dotyczy
sytuacji tych rodzin, w których została wszczęta procedura „Niebieskie Karty” – zwłaszcza
w odniesieniu do dzieci doświadczających przemocy.
3. W zakresie organizacji Zespołów Interdyscyplinarnych/Grup Roboczych zaleca się:
a) Posiedzenia zespołu interdyscyplinarnego organizować zgodnie z art. 9a ust. 7 ustawy
z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, to jest w zależności
od potrzeb, jednak nie rzadziej niż raz na trzy miesiące;
 zadania zespołu interdyscyplinarnego wykonywać za pomocą zdalnych środków
komunikacji z wykorzystaniem różnych kanałów komunikacji głosowej,
tekstowej i wideo (np.: rozmowy telefoniczne, e-maile, wideo konferencje);
 w przypadku zorganizowania posiedzenia zespołu interdyscyplinarnego w sposób
tradycyjny, bezwzględnie stosować podstawowe zasady reżimu sanitarnego
i zasady dotyczące zapobiegania rozprzestrzeniania się wirusa COVID-19
(m.in.: poprzez: ograniczenie czasu trwania spotkania do niezbędnego minimum,
zachowanie co najmniej 2 m dystansu pomiędzy członkami ZI, unikanie
niepotrzebnych zgromadzeń w pomieszczeniach i ciągach komunikacyjnych,
zdezynfekowanie i umycie rąk, korzystanie z maseczek lub przyłbic, zapewnienie
swobodnego przepływu powietrza, zapewnienie dezynfekcji sprzętów i urządzeń
biurowych przed, jak i po zakończeniu spotkania oraz częste wietrzenie
pomieszczenia, w którym odbywa się posiedzenie ZI;
 zgłoszenia o przypadkach wystąpienia przemocy w rodzinie przyjmować, o ile
jest to możliwe, z wykorzystaniem różnych kanałów komunikacji głosowej,
tekstowej, wideo (np.: w formie telefonicznej, e-mailowej lub wideo połączenia);
 w przypadku przyjęcia zgłoszenia przez przedstawicieli: jednostek
organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania
problemów alkoholowych, oświaty i ochrony zdrowia, informację przekazać
do Policji i ustalić dalszy tok postępowania;
 działalność zespołu interdyscyplinarnego ograniczyć do wykonywania
niezbędnych zadań wynikających z ustawy (poprzez, m. in.: powoływanie grup
roboczych, podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą
w rodzinie mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku, inicjowanie
interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie, rozpowszechnianie
informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy
w środowisku lokalnym, inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących
przemoc w rodzinie);
 działania i prace na rzecz rodzin dotkniętych przemocą prowadzić w oparciu
o czynności i oddziaływania podejmowane przez grupy robocze.

. W zakresie działań dedykowanych rodzinom – w szczególności dzieciom, objętym
procedurą „Niebieskie Karty” zaleca się:
 monitorowanie sytuacji rodziny w sposób zapewniający bezpieczeństwo sanitarne
zarówno przedstawicielom służb realizującym procedurę „Niebieskie Karty”,
jak i osobom i rodzinom doświadczającym przemocy;
 jeżeli nie jest to sytuacja szczególna lub tego wymagająca, zastąpienie kontaktów
osobistych, kontaktami telefonicznymi, o ile to możliwe – przy czym z uwagi
specyfikę problemu, rozmowy należy prowadzić w sposób nie wpływający
na bezpieczeństwo osoby dotkniętej przemocą w rodzinie;
 zobowiązanie osoby dotkniętej przemocą w rodzinie i będącej w procedurze
„Niebieskie Karty” do przekazywania na bieżąco informacji o swojej sytuacji
w sposób ustalony z członkiem/członkami grupy roboczej;
 utrzymywanie, w sposób ustalony z członkiem/członkami grupy roboczej, kontaktu
z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie i będącą
w procedurze „Niebieskie Karty”, w celu m.in.: motywowania do powstrzymywania
się od stosowania przemocy, jak również informowania o ewentualnych
konsekwencjach stosowania przemocy;
 objęcie szczególną ochroną i konieczność bieżącego monitorowania sytuacji rodzin,
w których została wdrożona procedura „Niebieskie Karty” w odniesieniu do dzieci
doświadczających przemocy, poprzez: systematyczne monitorowanie stanu
bezpieczeństwa dzieci, systematyczne motywowanie osób podejrzanych o stosowanie
przemocy do powstrzymywania się od zachowań przemocowych oraz informowanie
ich o konsekwencjach czynów przemocowych, utrzymywanie systematycznych
kontaktów z osobami ze środowiska dziecka, które mogą mieć wiedzę na temat stanu
jego bezpieczeństwa dziecka, (np.: nauczyciel, wychowawca, babcia, ciocia,
sąsiadka);
 w przypadkach podejrzenia eskalacji przemocy zgłaszanie Policji konieczności
podjęcia interwencji w środowisku