Międzynarodowy Dzień Mediacji (Conflict Resolution Day) to ogólnoświatowe święto służące popularyzacji wiedzy związanej z metodami pokojowego rozwiązywania konfliktów (arbitrażu, mediacji, koncyliacji etc.).
Święto zainicjowała amerykańska organizacja Association for Conflict Resolution (ACR) w 2005 roku, ustanawiając je na 20 października.
Jakie cele przyświecają idei stworzenia święta mediacji:
- promowanie wiedzy związanej z mediacją, arbitrażem, koncyliacją i innymi pokojowymi metodami rozwiązywania konfliktów,
- promowanie idei mediacji jako skutecznego narzędzia rozwiązywania sporów w szkołach, rodzinach, zakładach pracy, instytucjach władzy,
- przedstawienie korzyści płynących z pokojowych metod rozwiązywania konfliktów,
- doprowadzenie do ogólnoświatowej współpracy organizacji zainteresowanych obchodami święta.
Mediacja to próba doprowadzenia do ugodowego, satysfakcjonującego strony rozwiązania sporu na drodze dobrowolnych negocjacji prowadzonych przy udziale trzeciej osoby, neutralnego i bezstronnego mediatora, który wspiera przebieg negocjacji, łagodzi powstające napięcia i pomaga w dojściu do porozumienia.
Listy stałych mediatorów oraz wykazy osób i instytucji uprawnionych do prowadzenia mediacji w sprawach karnych i nieletnich prowadzi prezes sądu okręgowego.
Dane kontaktowe stałych mediatorów oraz mediatorów z list prowadzonych przez ośrodki mediacyjne znajdują się na stronach internetowych sądów okręgowych.
CO TO JEST MEDIACJA?
Mediacja jest dobrowolną, poufną metodą rozwiązywania sporu, w której strony sporu, z pomocą bezstronnego i neutralnego mediatora, samodzielnie dochodzą do porozumienia. Zastosowanie mediacji jest możliwe we wszystkich sprawach, w których prawo dopuszcza zawarcie ugody.
Wszczęcie mediacji przerywa bieg przedawnienia.
Przedmiotem mediacji mogą być na przykład sprawy o zapłatę, zniesienie współwłasności, sprawy pracownicze, rozwiązanie lub niewykonanie umowy, podział majątku dorobkowego, dział spadku oraz sprawy rodzinne (o rozwód, separację, ustalenie kontaktów z dzieckiem) i sprawy dotyczące sporów sąsiedzkich.
Korzyści z mediacji
• Mediacja stwarza stronom szansę na samodzielne, szybkie i tanie rozwiązanie ich sporu w formie polubownego
porozumienia.
• Mediacja pozwala na utrzymanie wzajemnych relacji.
• Mediacja umożliwia zachowanie korzystnego wizerunku.
• Mediacja sprzyja obniżeniu poziomu negatywnych emocji oraz zrozumieniu potrzeb własnych i drugiej strony, a przez to zmniejsza obciążenie psychiczne związane z sytuacją konfliktową.
Jak sprawa trafia do mediacji?
• Mediacja może być prowadzona przed wniesieniem sprawy do sądu (mediacja pozasądowa), albo po wszczęciu
postępowania – na podstawie postanowienia sądu.
• W każdym przypadku warunkiem prowadzenia mediacji jest zgoda stron.
• Każda ze stron może złożyć wniosek o przeprowadzenie mediacji na każdym etapie postępowania sądowego.
Kto decyduje o wyborze mediatora?
• Mediatora wybierają strony albo wyznacza go sąd (biorąc pod uwagę w pierwszej kolejności stałych mediatorów).
Jak długo może trwać mediacja?
• Postępowanie mediacyjne, do którego doszło na podstawie postanowienia sądu nie powinno trwać dłużej niż trzy miesiące. Na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów termin ten może zostać przedłużony, jeżeli będzie to sprzyjać ugodowemu załatwieniu sprawy.
Jak przebiega mediacja?
• Po otrzymaniu postanowienia sądu, mediator kontaktuje się ze stronami, ustalając termin i wskazując miejsce spotkania.
• Mediator wyjaśnia zasady i cele postępowania mediacyjnego oraz pyta, czy strony wyrażają zgodę na mediację.
Mediacja jest rozmową stron w obecności mediatora. Mogą się także odbywać indywidualne spotkania mediatora z każdą ze stron.
• Strony mogą zrezygnować z udziału w mediacji na każdym etapie postępowania mediacyjnego.
• Mediacja jest poufna. Mediator nie może udostępniać informacji z mediacji osobom trzecim. Protokół z mediacji nie zawiera żadnych ocen ani stanowisk stron.
• Mediator nie może być świadkiem co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji,
chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy mediacji.- W jaki sposób może zakończyć się mediacja?
• Mediacja może zakończyć się zawarciem wspólnie wypracowanej ugody, którą podpisują strony. Jeżeli strony zawarły ugodę przed mediatorem, ugodę zamieszcza się w protokole albo załącza się do niego.
• W razie mediacji ze skierowania sądu oraz w przypadku mediacji pozasądowej i wystąpienia przez stronę do
sądu z wnioskiem o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem, mediator składa protokół w sądzie.
• Zatwierdzona przez sąd ugoda ma moc prawną ugody zawartej przed sądem i kończy postępowanie.
• Sąd nie zatwierdzi ugody, w całości lub części, jeżeli ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności.
• Jeśli ugoda, której nadano klauzulę wykonalności nie została wykonana, można skierować jej wykonanie do egzekucji komorniczej.
• W przypadku braku ugody, strony mogą dochodzić swoich praw w postępowaniu sądowym.
Ile kosztuje mediacja?
• Koszty mediacji (wynagrodzenie mediatora i zwrot wydatków związanych z przeprowadzeniem mediacji) obciążają strony, co do zasady w równych częściach, chyba że strony ustalą inny podział rozliczeń.
• Strona postępowania mediacyjnego może złożyć na zasadach ogólnych wniosek o zwolnienie od kosztów mediacji prowadzonej na skutek skierowania przez sąd.
• W postępowaniu mediacyjnym ze skierowania sądu, w sporach niemajątkowych oraz w sporach o prawa majątkowe, w których wartości przedmiotu sporu nie da się ustalić, wynagrodzenie mediatora wynosi 150 zł za pierwsze posiedzenie mediacyjne, a za każde kolejne – 100 zł (łącznie nie więcej niż 450 zł). - Jeśli postępowanie dotyczy praw majątkowych, wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości przedmiotu sporu (nie mniej niż 150 zł i nie więcej niż 2000 zł za całość postępowania mediacyjnego). Zwrotowi podlegają też wydatki mediatora poniesione w
związku z przeprowadzeniem mediacji (w tym opłata za wynajem pomieszczenia do 70 zł za jedno posiedzenie oraz koszty korespondencji, w wysokości nieprzekraczającej 30 zł).