Badanie przeprowadzone zostało przez Fundację CBOS w grudniu 2016 roku na grupie 1124 uczniów szkół ponadgimnazjalnych.

Internet

Obecność młodzieży w Internecie jest czymś powszechnym: niemal wszyscy badani (99%) mają do niego dostęp w domu, prawie wszyscy (97%) korzystają z sieci za pośrednictwem urządzeń mobilnych. W sieci spędzają przeciętnie cztery godziny na dobę – o godzinę więcej niż trzy lata temu. Aktywność online jest w znacznym stopniu zdeterminowana przez płeć: chłopcy częściej grają w gry sieciowe i hazardowe bądź śledzą witryny związane z własnymi zainteresowaniami, dziewczęta natomiast w większym stopniu koncentrują się na kontaktach towarzyskich, nauce, odwiedzaniu sklepów internetowych oraz śledzeniu blogów. Trzy czwarte uczniów to przeciętni internauci, w przypadku jednej piątej korzystanie z sieci generuje problemy związane z jej nadużywaniem, natomiast czterech młodych ludzi na stu przejawia symptomy uzależnienia. Problem ten dotyczy przede wszystkim tych, którzy spędzają w Internecie więcej niż sześć godzin dziennie; symptomy uzależnienia od Internetu częściej niż przeciętnie przejawiają respondenci, dla których główną aktywnością w sieci jest udział w grach hazardowych.

Hazard

W stosunku do 2013 r. wzrosło zainteresowanie młodych ludzi hazardem. Najwyższy wzrost odsetka graczy notujemy w odniesieniu do gier liczbowych innych niż Lotto, w których bierze obecnie udział blisko co piąty młody człowiek. Najistotniejszym czynnikiem różnicującym udział młodzieży w grach na pieniądze jest płeć: uczestniczy w nich więcej chłopców niż dziewcząt. Przeciętny deklarowany koszt gry w ciągu 2016 roku kształtuje się na poziomie 187 zł a średnia wartość „zysku” (wygranej) to 403 zł. Większość młodych graczy ma subiektywne poczucie finansowej „opłacalności” hazardu: spośród ogółu grających blisko 2/3 deklaruje wyższe wygrane niż nakłady na grę w skali roku. Odsetek graczy przekonanych o dodatnim bilansie finansowym gry wzrósł w stosunku do 2013 r. o 8 punktów procentowych. Zaobserwowanemu wzrostowi zainteresowania młodzieży grami na pieniądze towarzyszy wzrost zagrożenia uzależnieniem od hazardu. W stosunku do 2013 r. zwiększył się zarówno odsetek młodych ludzi zdradzających symptomy ryzykownej gry (o 6,5 punktu procentowego), jak i tych, którzy są w grupie wysokiego ryzyka uzależnienia (z 4,5% do 6,0%). Zagrożenie realnym problemem z hazardem dotyczy w zdecydowanie większym stopniu chłopców niż dziewcząt. Istnieje związek problematycznego hazardu z uzależnieniem od Internetu: co piąty młody człowiek wykazujący symptomy zagrożenia uzależnieniem od gier na pieniądze jest jednocześnie w grupie podwyższonego ryzyka uzależnienia od Internetu.

Substancje psychoaktywne

Jednym z głównych elementów badania „Młodzież” jest pomiar używania substancji psychoaktywnych przez młodych ludzi. Wyniki ostatniego badania wskazują, że zbliżony do poprzedniego pomiaru odsetek uczniów deklaruje niepalenie papierosów (59%). Nastąpił jednak wzrost odsetka niepalących wśród chłopców, natomiast wśród dziewcząt – odnotowano jego spadek. W badaniu zrealizowanym w 2016 r., podobnie jak we wcześniejszych pomiarach, napoje alkoholowe okazały się najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną wśród młodzieży szkolnej, po którą sięgano częściej niż po papierosy czy narkotyki. 72% uczniów deklarowało, że w ciągu miesiąca poprzedzającego badanie przynajmniej raz piło piwo, 63% – wódkę i inne mocne alkohole, a 41% – wino. W porównaniu z pomiarem z 2013 r. nastąpił spadek odsetka uczniów sięgających po wódkę (o 5 punktów procentowych), natomiast odnotowano wzrost odsetka młodzieży sięgającej po wino (o 6 punktów procentowych) – w przypadku picia piwa nie zaobserwowano bez zmian. Od 1992 r. młodzież jest pytana również o używanie narkotyków w ciągu ostatniego roku. Dla porównania: w 1992 r. używanie narkotyków deklarowało 5% badanych, zaś w 2016 r. – 17%. Biorąc jednak pod uwagę dwa ostatnie pomiary, odsetek uczniów deklarujących używanie narkotyków pozostaje na podobnym poziomie – 18% w 2013 r. i wspomniane 17% w 2016 r. Dodatkowo młodzi respondenci od 2008 r. są pytani o używanie konkretnych substancji wyszczególnionych w ankiecie. Jak pokazują wyniki ostatniego badania 42% respondentów deklaruje, że kiedykolwiek w życiu używało marihuanę i haszysz, co stanowi niewiele większy odsetek badanych deklarujących powyższe w 2013 r. (40%). W przypadku amfetaminy odsetek deklarujących jej używanie pozostaje na takim samym poziomie – w obu pomiarach jest to 7%. W kwestii „dopalaczy” odnotowano natomiast spadek używania tych substancji. Odsetek badanych, którzy eksperymentowali z „dopalaczami” w 2016 r. jest na takim samym poziomie, jak w pomiarze z 2008 r.: 3,5%, co stanowi trzykrotny spadek w porównaniu do wyników pomiaru z 2010 r. Do używania „dopalaczy” w ciągu ostatniego roku przyznał się 1% badanych, podobnie jak do ich używania w ciągu ostatniego miesiąca. Wyniki ostatniego pomiaru nie wskazują na zmiany w dostępności narkotyków, z wyjątkiem „dopalaczy”, których zdobycie jest obecnie trudniejsze.

Szczegółowy raport z badania dostępny jest na stronie:

http://www.cinn.gov.pl/portal?id=1147316