14 listopada – Światowy Dzień Cukrzycy

WDD-logo-date-EN-2048pxNa potrzeby polskich obchodów Światowego Dnia Cukrzycy Polskie Towarzystwo Diabetologiczne zaproponowało, aby hasło w języku polskim brzmiało: „Cukrzyca – w rodzinie siła!”

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) liczba osób chorych na cukrzycę wzrosła ze 108 milionów w 1980 r. do 422 milionów w 2014 r., a do roku 2035 liczba chorych może wzrosnąć do ponad 600 mln.  W 2016 r. szacunkowo 1,6 miliona zgonów było bezpośrednio spowodowanych cukrzycą. Częstość występowania cukrzycy rośnie szybciej w krajach o średnich i niskich dochodach. Prawie połowa wszystkich zgonów związanych z wysokim poziomem glukozy we krwi występuje przed ukończeniem 70 lat. WHO szacuje, że cukrzyca była siódmym powodem zgonów w 2016 roku.

W województwie lubuskim z powodu cukrzycy lekarze podstawowej opieki zdrowotnej w 2017 roku obejmowali opieką czynną 41.246 osób (w tym 406 dzieci), natomiast 12.507 osób było leczonych insuliną.

Cukrzyca należy do chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią wynikającą z defektu wydzielania/działania insuliny. Jest chorobą przewlekłą, która występuje, gdy trzustka nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub gdy organizm nie może skutecznie używać insuliny, którą wytwarza. Insulina jest hormonem regulującym poziom cukru we krwi. Hiperglikemia lub podwyższony poziom cukru we krwi jest częstym działaniem niekontrolowanej cukrzycy i z czasem prowadzi do poważnego uszkodzenia wielu układów organizmu, szczególnie nerwów i naczyń krwionośnych. Cukrzyca jest główną przyczyną ślepoty, niewydolności nerek, zawałów serca, udaru i amputacji kończyn dolnych. Stanowi ona istotny problem terapeutyczny oraz społeczno-ekonomiczny.

Dwa główne typy choroby:

TYP 1 –  osoby cierpiące na cukrzycę typu 1 na ogół w ogóle nie wytwarzają własnej insuliny i dlatego, aby przeżyć, muszą przyjmować insulinę w formie iniekcji. Przyczyna cukrzycy typu 1 nie jest znana i nie można jej zapobiec obecną wiedzą. Objawy to nadmierne wydalanie moczu (wielomocz), pragnienie, stały głód, utrata masy ciała, zmiany widzenia i zmęczenie. Objawy te mogą pojawić się nagle.

TYP 2 – chorzy na cukrzycę typu 2 (stanowią około 90% wszystkich przypadków zachorowań), najczęściej wytwarzają własną insulinę, ale w niewystarczającej ilości lub ich organizm nie jest w stanie jej właściwie wykorzystywać. Osoby chore na cukrzycę typu 2 na ogół mają nadwagę i prowadzą siedzący tryb życia. Objawy mogą być podobne do cukrzycy typu 1, ale często są mniej zaznaczone. W rezultacie choroba może zostać zdiagnozowana po kilku latach od pojawienia się powikłań. Do niedawna ten typ cukrzycy występował tylko u dorosłych, ale obecnie coraz częściej występuje u dzieci.

Zapobiec cukrzycy można m.in. poprzez:

  • prowadzenie prozdrowotnego trybu życia poprzez realizację zasady zdrowego żywienia, która nie tylko dostarczy wszystkich niezbędnych substancji odżywczych, ale również umożliwi utrzymywanie prawidłowej masy ciała, unikanie używania tytoniu – palenie zwiększa ryzyko cukrzycy,
  • prowadzenie aktywnego trybu życia, zwiększenie aktywności ruchowej, zarówno w czasie czynności codziennego dnia np. spacer, jazda na  rowerze, wysiadanie z autobusu o 1 przystanek wcześniej, pływanie, gra w piłkę, aerobik, taniec, itd.,
  • przeprowadzanie  badań przesiewowych, które polegają na oznaczeniu poziomu cukru we krwi żylnej metodami laboratoryjnymi na czczo lub glikemii przygodnej wraz z powtórnym oznaczeniem. W razie potrzeby wykonuje się doustny test obciążenia glukozą. Badania  przesiewowe w kierunku wykrywania cukrzycy przeprowadzane są przez lekarzy rodzinnych.

Cukrzyca to nie tylko właściwa kontrola poziomu cukru we krwi, ale również konieczność podjęcia niezbędnych zmian w dotychczasowym stylu życia.

Na terenie województwa lubuskiego funkcjonuje 14 poradni diabetologicznych dla dorosłych i 2 poradnie diabetologiczne dla dzieci posiadające kontrakt z  Narodowym Funduszem Zdrowia

Comments Closed